| I. Podstawa prawna | Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.), |
| II. Obowiązek szkolny | - rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w którym dziecko kończy 6 lat oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia - na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 5 lat, jeżeli wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej - spełnia się go przez uczęszczanie do szkoły podstawowej i gimnazjum, publicznych oraz niepublicznych |
| III. Obowiązek nauki | - spełnia się przez uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej - spełnia się przez uczęszczanie na zajęcia realizowane w placówkach publicznych i niepublicznych posiadających akredytację - spełnia się przez uczęszczanie do szkoły za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej - uczeń, który ukończył szkołę ponadgimnazjalną przed ukończeniem 18 roku życia, może również spełniać obowiązek nauki przez uczęszczanie do szkoły wyższej. |
| IV. Dyrektor szkoły w ramach kontroli spełniania obowiązku szkolnego jest zobligowany do | - współdziałania z rodzicami (prawnymi opiekunami) w zakresie zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowanie się do zajęć szkolnych, a w przypadku spełniania obowiązku poza szkołą, na podstawie zezwolenia – w zakresie zapewnienia dziecku warunków nauki określonych w zezwoleniu - prowadzenia ewidencji spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki |
| V. Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu zobowiązani są do | - dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły, - zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne, - zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowanie się do zajęć szkolnych, - informowania, w terminie do dnia 30 września każdego roku, dyrektora szkoły podstawowej lub gimnazjum, w obwodzie których dziecko mieszka, o realizacji obowiązku szkolnego w sposób określony w art. 16 ust.5b ustawy o systemie oświaty. |
| VI. Egzekucja obowiązku szkolnego i obowiązku nauki | Niespełnienie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki podlega egzekucji administracyjnej na podstawie art. 20 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Przepis ten odsyła do trybu przewidzianego w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz.968 z póżn. zm). Środkiem przymuszającym do wyegzekwowania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki jest grzywna w celu przymuszenia. Grzywna w celu przymuszenia może być nakładana kilkakrotnie w tej samej lub wyższej kwocie. Każdorazowo nałożona grzywna nie może przekroczyć kwoty 5 000 zł. Grzywny nakładane wielokrotnie nie mogą łącznie przekroczyć kwoty 10 000 zł. |
| VII. Wierzyciel obowiązku szkolnego i obowiązku nauki | Zgodnie z art. 1 pkt 12 b ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji przez wierzyciela rozumie się podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym. Wierzycielem obowiązku szkolnego lub nauki jest dyrektor szkoły podstawowej lub gimnazjum, w obwodzie której dziecko zamieszkuje. Gmina jest wierzycielem dla obowiązku wypełniania przez młodzież w wieku 16-18 lat, a dyrektor szkoły w pozostałym zakresie wiekowym. |
| VIII. Zadania organu prowadzącego (egzekucyjnego) | Zasadniczą rolą organu egzekucyjnego jest doprowadzenie do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji, czyli wymuszenie na rodzicach (prawnych opiekunach) pożądanych zachowań dziecka i (lub) samych rodziców, drogą zastosowania grzywny w celu przymuszenia. Gmina – zgodnie z ustawą o systemie oświaty – kontroluje spełnianie obowiązków: szkolnego i nauki w przedziale wiekowym 16-18 lat. |